Η ταλαιπωρία και αδικία των Ελλήνων μόνιμων κατοίκων εξωτερικού ως προς την φορολογική τους κατοικία, η οποία καταλήγει να πλήττει την εθνική οικονομία

Η βουλευτής της Νέας Δημκρατίας κα. Παναγιώτα Ιακοβίδου έθεσε στη Βουλή των Ελλήνων την ερώτηση σχετικά με την αδικία που έχει πλήξει τελευταία τους Έλληνες του εξωτερικού και ότι η Ελληνική Πολιτεία τους θεωρεί φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας. 

Έτσι, απειλούνται από διπλή φορολόγηση, ήτοι να φορολογηθούν στη χώρα κατοικίας τους (οι οποίοι φόροι νόμιμος επιβάλλονται από αυτά τα κράτη) και στην Ελλάδα για το παγκόσμιο εισόδημά τους. 

Έχουμε ήδη αναφερθεί σε ορισμένα άρθρα σχετικά με τη φορολογική κατοικία και τα προβλήματα που έχουν προκύψει από την εφαρμογή των εν λόγω διατάξεων για τα φυσικά πρόσωπα αυτά. Επισημαίνουμε, ότι αυτό ισχύει και για τα φυσικά πρόσωπα κάτοικοι εξωτερικού και μη Έλληνες, που έχουν εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή ή κιντή ή/και ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα. Αυτό υποχρεώνει τα πρόσωπα αυτά να υποβάλλουν φορολογική δήλωση και την βεβαίωση φορολιγικής κατοικίας και, συνεπώς, εμπίπτουν στο πλαίσιο των σχετικών φορολογικών διατάξεων. 

Παρακάτω η ερώτηση της κ. Ιακοβίδου στη Βουλή

"Αθήνα, 19/5/2014

ΕΡΩΤΗΣΗ               

Προς τους κ. Υπουργούς Οικονομικών και Εξωτερικών

ΘΕΜΑ

Η ΤΑΛΑΙΠΩΡΙΑ ΚΑΙ ΑΔΙΚΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΝΟΜΙΜΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΚΑΤΑΛΗΓΕΙ ΝΑ ΠΛΗΤΤΕΙ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Με το άρθρο 12 του Ν. 3943/2011 θεσπίστηκαν αυστηρές και άδικες διατάξεις σε βάρος των Ελλήνων του εξωτερικού, με τις οποίες οι ατυχείς απόδημοι Έλληνες που δεν είχαν πληροφορηθεί ότι όφειλαν να είχαν μεταφερθεί φορολογικά στην Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού, θεωρούνται για τη φορολόγησή τους ως κάτοικοι εσωτερικού που φορολογούνται στην Ελλάδα για τα παγκόσμια εισοδήματά τους. Εάν προσπαθήσουν να διορθώσουν την παράλειψη μεταφοράς τους στην Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού, οι ίδιοι και οι συγγενείς τους έρχονται αντιμέτωποι με μεγάλες γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, δεν τους επιτρέπεται να θεωρούνται – φορολογικά – ως κάτοικοι εξωτερικού με τελικό αποτέλεσμα να μη μπορούν να στείλουν εμβάσματα στη χώρα μας, και μάλιστα σε μια περίοδο κατά την οποία η πατρίδα μας έχει μεγάλη ανάγκη επενδύσεων και κεφαλαίων. Η κατάσταση αυτή είναι τραγική και πλήττει βάναυσα όχι μόνο τους απόδημους Έλληνες αλλά και την ίδια την εθνική μας οικονομία και την αναμενόμενη οικονομική ανάπτυξή της ήδη από το τρέχον έτος. 

Ερωτούνται οι κύριοι υπουργοί:

Τι νομοθετικές πρωτοβουλίες προτίθενται να αναλάβουν ώστε η μόνη προϋπόθεση ένταξης στη Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού έστω και εκπρόθεσμη, να είναι η κατοίκηση σε άλλη χώρα για δίαστημα πάνω από 183 ημέρες τον χρόνο χωρίς γραφειοκρατικά κωλύματα, και να δίνονται κίνητρα στους Έλληνες μόνιμους κάτοικους εξωτερικού να φέρνουντα χρήματά τους στην Ελλάδα. 

Η Βουλευτής

Παναγιώτα Χ. Ιακωβίδου"

Σημείωση:

Ότι οι Έλληνες του εξωτερικού δεν μπορούν να στείλουν εμβάσματα δεν είναι απολύτως σωστό μ’αυτήν την έννοια. Εμβάσματα μπρούν να στείλουν, αλλά μετά την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων πάγωσαν σε μεγάλο βαθμό αυτές οι συναλλαγές , προκειμένου να αποφευχθεί η περαιτέρω ταλαιπωρία με τις ελληνικές φορολογικές αρχές. 

Επίσης, η παρατήρηση ότι η κατάσταση αυτή πλήττει την ελληνική οικονομία, μας φαίνεται υπερβολική υπό την έννοια ότι δεν είναι μόνο ο παράγοντας των εμβάσματων των απόδημων Ελλήνων καθοριστικός για την αναμενόμενη οικονομική ανάπτυξη αλλά και – μεταξύ άλλων - η γενική και σίγουρα φορολογική κατάσταση που επικρατεί η οποία απομακρύνει πολλούς επενδυτές (ημεδαπούς και αλλοδαπούς). 

Υπενθυμίζουμε, ότι περί αλλαγής κατοικίας στη Δ.Ο.Υ αναφέρεται σε σχετική εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομικών που στάλθηκε σε όλες τις φορολογικές αρχές με σαφή εντολή να μη δέχονται αλλαγές κατοικίας αναδρομικά. Έτσι, ο χρόνος κοινοποίησης ισχύει ως ημερομηνία αναχώρησης από την Ελλάδα και όχι ο πραγματικός χρόνος αναχώρησης– παρόλο που αυτά τα άτομα αποδεδειγμένα κατοικούν και φορολογούνται στο άλλο κράτος – και η Ελλάδα τους θεωρούσε και θεωρεί ως φορολογικούς κάτοικους μέχρι αυτή την ημερομηνία το οποίο ουσιαστικά έχει ως αποτέλεσμα να φορολογηθούν για το παγκόσμιο εισόδημά τους στην Ελλάδα (και αναδρομικά). 

Εάν η μη δήλωση της αλλαγής κατοικίας αποδειχθεί ή έχει αποδειχθεί λόγω πιθανών ελέγχων από τις ίδιες φορολογικές αρχές εκ των υστέρων (η αλλαγή κατοικίας πρέπει να δηλώνεται υποχρεωτικά στο μητρώο) ισχύουν τα προαναφερόμενα. 

Γενικά

Για τυπικούς λόγους θα πρέπει να σημειωθεί ότι η φορολόγηση του παγκόσμιου εισοδήματος στην περίπτωση φορολογικής κατοικίας σε ένα κράτος δεν είναι καθαρά ελληνικό φαινόμενο (και για να ταλαιπωρούνται απόδημοι Έλληνες) και ισχύει γενικά σε όλα τα κράτη, δλδ. το κράτος φορολογικής κατοικίας έχει αποκλειστικό – νόμιμο - δικαίωμα της φορολόγησης των πολιτών που κατοικούν στην επικρατεία του. Αυτό περιλαμβάνει μισθούς, συντάξεις, εισοδήματα από κινητές και ακίνητες περιουσίες ή υπεραξίες από την πώληση ακινήτων σε όλο τον κόσμο. Σε περίπτωση Σύμβασης Αποφυγής Διπλής Φορολογίας (ΣΑΔΦ) μεταξύ των κρατών μπορεί να υπάρχει διαφορετική φορολόγηση μεταξύ αυτών, το οποίο δεν σημαίνει όμως απαραίτητα ότι ο φορολογούμενος απαλλάσεται από την υποχρέωση της δήλωσης του παγκόσμιου εισοδήματός του και της περιουσίας του στο κράτος φορολογικής κατοικίας του!!!

Επίσης, το ότι ένα φυσικό πρόσωπο οφείλει να δηλώσει την αλλαγή κατοικίας του (είτε αν μεταναστεύσει στο εξωτερικό είτε εντός της χώρας) στις αρμόδιες υπηρεσίες είνα μια υποχρέωση που ισχύει σε όλα – τουλάχιστον ευρωπαϊκά – κράτη. Στην Ελλάδα ακόμη και μια αλλαγή της κατοικίας στην ίδια πόλη μπορεί να συνεπάγεται και με την μεταφορά του φορολογούμενου σε άλλη Δ.Ο.Υ. Αυτή η δήλωση βέβαια δεν πρέπει να υποβάλεται μεταγενέστερα, πόσο μάλλον χρόνια αργότερα.

 "Η άγνοια δεν προστατεύει από τη τιμωρία" λέει μια γερμανική παροιμία, αυτό ακριβώς έγεινε στη προαναφερόμενη περίπτωση με την εν μέρει αναδρομική φορολόγηση ή την „ταλαιπωρία„ με τις φορλογικές αρχές, δεδομένου ότι πολλοί απόδημοι Έλληνες δεν είχαν δηλώσει την αλλαγή κατοικίας τους στο εξωτερικό στο μητρώο της Δ.Ο.Υ. τους - και, ως εκ τούτου, η μεταφορά τους στην Δ.Ο.Υ. Κάτοικων Εξωτερικού κατά το χρόνο της μετανάστευσής τους – και βρίσκονται σήμερα αντιμέτωποι μ’αυτή την παράλειψη. Αυτό, ωστόσο, δεν το παραμέλησαν μόνο απόδημοι Έλληνες στο παρελθόν αλλά και άτομα που μεταναστεύουν τον τελευταίο καιρό – παρά την γνώση τους γ’αυτή την υποχρέωση – και δεν δηλώνουν την αλλαγή κατοικίας τους. Οπότε παραμένουν φορολογική κάτοικοι της Ελλάδας και εξακολουθούν να υπόκεινται σε φόρο για το παγκόσμιο εισόδημά τους, ώστοσο, το ίδιο ισχύει και στο νέο κράτος κατοικίας τους!!!

Από την εμπειρία μας γνωρίζουμε ότι εν μέρει συνιστούν (συνιστούσαν) και οι λογιστές τους στην Ελλάδα τη μη δήλωση το οποίο μπορεί να οδηγήσει (οδήγησε) στις ανωτέρω συνέπειες. Πολλοί ίσος πιστεύουν ότι αυτό βεβαία θα συμβεί μόνο εάν το ελληνικό κράτος έχει επίγνωση αυτού του γεγονός. Ωστόσο, σ’αυτό το σημείο πρέπει να υπενθυμιστεί ότι έχουν ενισχυθεί οι έλεγχοι τα τελευταία τουλάχιστον 2 χρόνια από τις ελληνικές φορολιγικές αρχές και, ως εκ τούτου, δεν αποκλείει τη δυνατότητα να κληθούν αυτά τα ατόμα. 

Παρά το γεγονός ότι οι διατάξεις αυτές ίσχυαν και πριν από το έτος 2011 (αλλαγή στο μητρώο), κατά τη γνώμη μας, πλέον, οι έλεγχοι έχουν ενισχυθεί και λόγω της οικονομικής κρίσης με το να επανορθώσει το ελληνικό κράτος - εν μέρει – και τις δικές του παραλείψεις του παρελθόν για να εισφέρουν χρήματα στα άδεια ταμεία. Αυτό μπορεί να εξηγεί και τη μη αποδοχή της εκπροθεσμής δήλωσης, διότι έτσι μπορεί το ελληνικό κράτος να εφαρμόζει τις διατάξεις περί φορολόγησης του παγκόσμιου εισοδήματος αναδρομικά. 

Βάσι των προαναφερθέντων και σύµφωνα µε την κείµενη νοµοθεσία μπορούμε μόνο να συνιστούμε επανειλημένα στα ατόμα που μεταφέρουν την κατοικία τους στο εξωτερικό να το δηλώνουν στο μητρώο της Δ.Ο.Υ. έτσι ώστε να μεταφερθούν στη Δ.Ο.Υ. Κάτοικων Εξωτερικού. Έτσι δεν αποφεύγουν μόνο συγκρούσεις με τις ελληνικές αρχές άλλα και με τις φορολογικές αρχές της νέας κατοικίας τους, διότι – όπως προαναφέρθηκε – και αυτά τα κράτη βασικά έχουν το δικαίωμα της φορολόγησης του παγκόσμιου εισοδήμτατος. (Φορολογική κάτοικοι της Ελβετίας π.χ. πρέπει να δηλώνουν το παγκόσμιο εισόδημά τους, αν και το εισόδημα που αποκτήθηκε στην Ελλάδα βασή της ΣΑΔΦ δεν φορολογείται στην Ελβετία άλλα καθορίζει των συντελεστή για τον υπολογισμό του φόρου.)